મન ! તોહે કેહિ વિધ કર સમઝાઉં

નાદબ્રહ્મ પદ-૬૫
Nādbrahma pada 065

Kapura Gaam - Nadbrahma Bhajans (November 28, 2021)

Kabir Wisdom - SRBS of USA (June 20, 2021)

મન !  તોહે કેહિ વિધ કર સમઝાઉં;
man tohe kehi vidh kar sam-jhā-uň

સોના હોય તો સુહાગ મંગાઉં, બંકનાલ રસ લાઉં;
ગ્યાન શબ્દકી ફૂંક ચલાઉં, પાની કર પિઘલાઉં … ૧
sonā hoy to suhāg maňgā-uň, baňk-nāl ras lā-uň
gyān shabda-ki fuňk chalā-uň, pāni kar pigh-lā-uň  … 1

ઘોડા હોય તો લગામ લગાઉં, ઉપર જીન કસાઉં;
હોય સવાર તેરે પર બૈઠું, ચાબૂક દેકે ચલાઉં … ૨
ghodā hoy to lagām lagā-uň, upar jin kasā-uň
hoy savār tere par bai-thuň, chābuk deke chalā-uň … 2

હાથી હોય તો ઝંઝીર ચઢાઉં, ચારો પૈર બંધાઉં;
હોય મહાવત તેરે પર બૈઠું, અંકુશ લેકે ચલાઉં … ૩
hāthi hoy to jhaň-jhir chaDhā-uň, chāro pair baňdhā-uň
hoy mahāvat tere par bai-thuň, aňkush leke chalā-uň … 3

લોહા હોય તો એરણ મંગાઉં, ઉપર ધુવન ધુવાઉં;
ધુવનકી ઘનઘોર મચાઉં, જંતર તાર ખિચાઉં … ૪
lohā hoy to eran maňgā-uň, upar dhuvan dhuvā-uň
dhuvan-ki  ghan-ghor machā-uň, jantar tār khichā-uň … 4

ગ્યાની હોય તો જ્ઞાન શિખાઉં, સત્યકી રાહ ચલાઉં;
કહેત કબીર સુનો ભાઈ સાધુ, અમરાપુર પહુંચાઉં … ૫
gyāni hoy to gnān shikhā-uň, satya-ki rāh chalā-uň
kahet kabir suno bhā-ii sādhu, amarā-pur pahun-chā-uň … 5

YouTube Video(s):
1. Sankukhbhai L. Bhakta (Malekpor/NJ) - મુમુક્ષુ શ્રી સન્મુખભાઈ લલ્લુભાઈ ભક્તએ  શ્રી રામકબીર ભક્ત સમાજના ઓનલાઇન "Kabir Wisdom" કાર્યક્રમમાં આ પદની સમજૂતી આપી હતી તેની આ વિડિયો છે.

English Translation:
The mind is crowded with the thoughts of limitless samsara—affairs and happenings in the outside world. Concentration of the mind is impossible until all those thoughts are put out.
Finding the mind in such a state, Kabir Saheb asks...

How could I explain you, my mind?

1. Were you like gold, I could have asked for Suhaga (Borax) and placed you in it and blowing through a curved (Vanknali) tube, melted you like water, and then I could give a desired shape.

2. And my mind, were you like a stallion. I could have bridled you, and tightened saddle on your back, and then riding on your back restraining you with a whip, I could have made you tread on the desired spiritual path.

3. And were you like an elephant, I might have chained you and even shackled your legs. Then sitting astride you like a Mahout (elephant driver), I might have made you run on preferred path using an elephant goad (Ankush).

4. Were you, my mind, a piece of iron, I could have turned you flaming red hot. Then I could have asked for an anvil to be brought and hammered you to turned you into a thin wire.

5. In case you were intelligent (Jnani), I could impart spiritual knowledge to you and guide you on path of truth. Kabir Saheb, at last says, and by treading the spiritual path to acquire spiritual enlightenment, taking recourse to the path of Truth, you could be made to reach the ultimate state of immortality.

Related Link(s):
1. આ પદની સમજૂતી ('કબીર ભજન સુધા', ઈશ્વરભાઈ પ્ર. પટેલ (પરમાર્થી))